Mjafton Një Minute e Vetme

nga Dr. Hasan Shemsi Basha

per nenat

Njerëzit sot diskutojnë shumë për edukimin e fëmijëve të tyre: Si t’i drejtojnë e udhezojne ata ne rruge te drejte, nepermjet menyrave te duhura, pa përdorur mënyra të gabuara. 

Nëse ankohesh nga parregullsia e femijeve te tu, apo ndjen se ke problem në edukimin e tyre mundohu te perdoresh menyren ” Vetem Nje Minute”, një mënyrë e re kjo në edukimin e fëmijëve. Si realizohet kjo në një minutë? 

Kritika në një minutë 

Fillimisht lajmëro fëmijët e tu se ti nuk do që të jesh gjykuesi i tyre e as ata gjykuesit e tu, dhe se ti nuk dëshiron që të jesh diktator në shtëpi, e që sot e tutje do të ndiqni një mënyrë të re në edukim.
Bëj që fëmija ta kuptojë se diku ka gabuar, por që kjo nuk është bërë shkak që ju të humbisni dashurinë për të.
Nëse fëmija bën ndonjë gabim mos e shiko drejt në sy, kritikoje shkurtimisht për atë që bëri pa marrë nga koha jote vetëm se disa sekonda, bëje të ndjehet se ti je e zemëruar nga veprimi i tij dhe të ndjejë të njëjtën gjë që ti ndjen, në gjysmën e parë të minutit. Pra nuk ka kohë që fëmija të diskritohet, por ka shumë rëndësi ta ndjejë këtë kritikë. Bëje të ndjehet se ai nuk e pëlqen veprimin e kryer, përkrah kësaj moskënaqësia jote. Asnjë nuk don të diskritohet apo të ç’vlerësohet. Më pas merr frymë thellë, dhe ndjehu e qetë shpirtërisht, pastaj shiko drejt e në sy të tij , në gjysmën e dytë të minutit, në mënyrë që të ndjejë se ti je përkrah tij e jo kundra, dhe se ti e don shume por nuk të pëlqejnë veprimet e tij. Thuaji gjithashtu se ti je fëmijë i mirë dhe se ti je e kënaqur prej tij, porse nuk je e kënaqur nga veprimet që ai kryen, e nuk të lë të gabojë sepse e do. Përqafoje fëmijën fort në kraharor në mënyrë që të ndjehet se koha e kritikës mbaroi.
Fëmijët e tu, mbas një farë kohe do të kuptonën se:

së pari: Veprimet e tyre të gabuara nuk do të kalojnë pa u vënë re. 

së dyti: Ata janë fëmijë të mire, por edhe gabojnë. 

së treti: Ata janë të dashur tek prindërit e tyre. 

Në këtë mënyrë fëmijët e kuptojnë se duhet të jenë të sinqertë me prindërit e tyre, ulen e bisedojnë me ta e u tregojnë atyre për mendimet dhe ndjenjat e tyre. Ata ndiejn turp nga gabimi i kryer dhe kthehen me dashuri ndaj prinderve. 
Në rast se djali yt kthehet me vonesë në shtëpi, e këtë vonesë ai e ka përsëritur më shumë se një herë gjatë javës. Shikoje drejt e në sy, e thuaji: “Je kthyer me vonesë, e kjo u përsërit dy herë gjatë kësaj jave”. E më pas duhet ta shfaqësh zemërimin tënd me thënien: “Unë jam e mërzitur dhe jo e kënaqur prej teje sepse kjo u përsërit dy herë”.
djali yt, mbas këtyre fjalëve të shkurtra do të ndjejë zemërimin tend të sinqertë. Askush nga ne nuk dëshiron të qortohet nga askush, por qortimi të bën të kuptosh se ke gabuar/ Kjo është ajo që ti kërkon në gjysmën e parë të minutit: që djali yt apo vajza të kuptojne se kanë gabuar dhe të ndjejnë turp per këtë.
Porse cfarë bën nëse fëmija yt mërzitet e fillon të justifikohet? Këtu duhet të plotësosh gjysmën tjetër të minutit, e cila është celësi i suksesit të kritikës që je duke bërë.
Shikoje drejt e në sy, në mënyrë që të ndjehet se ti je përkrah tij e jo kundra, e thuaji atë që ai dëshiron të dëgjojë nga ti se: Ai është i mirë dhe se ti je e kënaqur prej tij, por nuk je e kënaqur nga veprimi i tij i sotëm, dhe se kjo cështje të mërzit. Pastaj shtrëngoje fort në kraharor në mënyrë që ta ndjejët se kritika ndaj gabimit mbaroi, pa patur nevojë që një gjë të tillë të thuhet me gojë.
Imam el-Gazali- rahimehull-llah-, i cili e ka zbuluar dobinë e kësaj mënyre para disa shekujsh, ka thënë për korigjimin e gabimit të fëmijës: “Duhet që fëmija të kritikohet në fshehtësi, e t’ia zmadhojmë gabimin e bërë ( pa e marre vesh askush) e t’i thuhet: “Kij kujdes mos bësh gabim të tillë herë tjetër”. Mos ia përmënd gabimin e bërë herë pas here, sepse i bëhet dicka normale më pas të dëgjojë fjalë të tilla, dhe se me pas fjalët nuk i zënë vend në zemër”.

Shpërblimi në një minutë 

Nëse fëmija jot kryen ndonjë veprim që meriton të shpërblehet, bëje të ndjehet i lumtur, ashtu sikur e bëre të ndjehet fajtor kur bëri gabim. Ji e vëmëndshme në momentin kur fëmija jot kryen vepra të mira, e përdor me ta mënyrën më të mirë për të cilën t’i shpërblyer. 
Bëji me dije ata, në gjysmën e pare të minutit, që veprimi i tyre të ka gëzuar. Qëndro më pas disa sekonda pa folur, qetësia jote i bën ata të ndjehen të kënaqur nga vetvetja. Pastaj thuaju se ti i do shumë, dhe në fund vulose shpërblimin tënd me një të përqafuar apo me ledhatim të kokës me ngrohtësi. E gjithë kjo nuk do të marrë prej teje më shumë se një minutë,por ndjenja e tyre e kënaqësise do t’i shoqërojë shumë gjatë. Ndoshta mënyra e shpërblimit në një minutë do të ishte dhurata më e bukur që ua bëjnë prindërit fëmijëve.