Pjesa e dytë nga katë diciplinat e teorisë së mjekësisë merret me studimin e gjendjes së trupit të njeriut. Kemi tri gjendje të mundshme, e ato janë: shëndeti, sëmundja dhe gjendja e këndelljes ose mosha e pleqërisë e cila nuk është as sëmundje e as shëndet.

Shëndeti është gjendja fizike gjatë të cilit të gjitha funksionet e trupit janë normale (zhvillohen mire). Të jeshë i shëndoshë është dhuntia më e madhe të cilë na ka dhënë All-llahu. Është e pamundur të sillemi drejt dhe t`i zbatojmë urdhrat e All-llahut pos nësë nuk jemi plotësisht të shëndoshë. Nuk ka asjgë të ngjashme me këtë. Besimtari duhet të falënderojë. All-llahun për shëndetin e tij dhe mos të jetë jofalënderues.
Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, ka thënë: “Në dy begati shumica e njerëzve janë mospërfillës, në: shëndetin dhe kohën e lire. (Transmeton Buhariu)
Pejgamberi sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, ka thënë: “Ka besimtarë të cilët All-llahu i ka mbrojtur nga vdekja në betejë ose nga sëmundja. Ka bërë që ata të jetojnë dhe të vdesin në shëndet të mire, por edhe përkundër kësaj i shpërblen me shkallët e shehidëve të Tij.”
Ebu Derda ka thënë: “O i Dërguari i All-llahut, nëse shërohem edhe për këtë e falënderoj All-llahun, a është më mire se të mbetesha i sëmurë dhe ta duroja sëmundjen?” Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, tha: “Vërtet Pejgamberi e don shëndetin aq sa e don edhe ti .”
Transmeton se Tirmidhiu ka thënë: “Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, ka thënë: “Kush gëdhin në mëgjes me trup dhe shpirt të shëndoshë, e nafaka e tij është e siguruar, është sikur ai që e posedon tërë botën.
Tirmidhiu transmeton nga  Ebu Hurejra radijall-llahu anhu, se Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, ka thënë: “Pyetja e pare që do t`i parashtrohet njeriut në Ditën e Gjykimit për të mirat e kësaj bote është: `A nuk të dhamë trup të shëndoshë?,` kurse tjetra do të jetë: “A nuk të kemi kënaqur me ujë të ftohtë?”
Po ashtu transmeton se Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, ka thënë: “O Abbas, kërko nga All-llahu shëndet në këtë dhe botën tjetër!”. (Transmeton Bezzari)
Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, po ashtu ka thënë: “Kërkoni nga All-llahu falje dhe shëndet. Pas sigurisë në fe, njeriut nuk i është dhënë asgjë më e mire sesa shëndeti i mire.” (Transmeton Nesaiu)
“Nuk ka lutje më të dashur te All-llahu, subhanehu ve teala, se lutja për shëndet të mirë”. (Transmeton Tirmidhiu)
Transmetohet se një beduin e ka pyetur Pejgamberin, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem: “O i Dërguari i All-llahut, çfarë lutje duhet të bëj pas mbarimit të namazit?” Pejgamberi sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, i tha : “Kërko shëndet të mirë!”
Disa nga thëniet e urta të Davudit, sal-lallahu alejhi ve sel-lem janë edhe këto: “Shëndeti është mbretëri e fshehtë”. Mandej: “Brenga e një ore e plakë njeriun për një vit”. Po ashtu ka thënë: “Shëndeti është kurrorë në kokat e njerëzve të shëndoshë të cilën dine ta vlersojnë vetën të sëmurit”. Dhe në fund: “Shëndeti është pasuri që nuk duket”
Disa nga të parët tanë kishin shprehi të thonë: “Sa të mira All-llahu i ka vendosur në brendinë e çdo damari.”
Dhe vërtet, All-llahu na dhashtë shëndet në fe, në këtë dhe botën tjetër. Sa i përket sëmundjes, ajo është gjendja e kundërt (mungesa) e shëndetit. E shkakton telashja, veprimi i gabur ose fatkeqësi.

Xhelaluddin Abdurrahman es-Sujuti