Dobitë e kupave

Nxjerrja e gjakut me anë të kupave është trajtimi më i mirë kur
flitet për pastrimin e pjesëve të jashtme të trupit, ndërsa prerja
sipërfaqësore ose shpimi i venave është më efikas kur duhet
nxjerrë gjak nga pjesët e brendshme të trupit. Me kupa mund të
heqësh gjak nga pjesë të ndryshme të lëkurës.
Për të gjykuar drejt se cila nga dy metodat është më e mira për t‟u
zbatuar, duhen parë dhe vlerësuar koha, vendi, mosha dhe gjendja
e të sëmurit. Për shembull, metoda me kupa është më e mirë në
vende të ngrohta, me klimë të ngrohtë, te njerëz me temperament
të nxehtë, gjaku (domethënë, substancat dëmtuese të gjakut) i të
cilëve është afër maturimit. Në këto kushte, gjaku i prishur, i
maturuar mblidhet pranë lëkurës, e kështu kupat e heqin më mirë
atë sesa shpimi i venave. Kupat, gjithashtu, janë më të mira për
fëmijët dhe për ata që nuk e përballojnë dot shpimin e venave.
Mjekët pajtohen me faktin se heqja e gjakut me kupa është trajtim
më i mirë për njerëzit e viseve të nxehta, sesa shpimi i damarëve,
dhe se ajo është e këshillueshme të bëhet në mesin e muajit hënor,
ose pak pas kësaj periudhe, ose më mirë në çerekun e fundit të
këtij muaji. Në fillim të muajit, gjaku nis e irritohet, ndërsa në fund
të muajit ai ftohet e plogështohet. Kësisoj, në mes të muajit ose në
fillim të çerekut të fundit të muajit ai është duke vluar dhe me sasi
të madhe.
Po këtë mendim ka shprehur edhe Ibn Sina (Avicena), duke thënë:
“Nxjerrja e gjakut me kupa nuk duhet bërë gjatë fazës së rritjes së
hënës, sepse në këtë kohë lëngjet themelore të trupit ende nuk e
kanë arritur intensitetin e tyre të lartë, dhe as në fund të muajit
hënor, ngase në këtë periudhë ato lëngje plogështohen.”
49
Pejgamberi (s.a.u.s.) ka thënë: “Mënyra më e mirë me të cilën
mund të mjekoheni është ajo me kupa.” Por, në këtë hadith,
Pejgamberi (s.a.u.s.) flet për banorët e Hixhazit dhe të vendeve të
nxehta në përgjithësi. Pra, për ta, hixhame-ja është gjëja më e mirë.
Arsyeja është se gjaku i tyre është më i hollë, ndodhet më afër
sipërfaqes së lëkurës, poret i kanë më të mëdha, ndërsa fuqia fizike
është e ulët (kur bën mjaft nxehtë). Shpimi i damarëve për ta është
i tepër i dhembshëm.
Megjithatë, shpimi i secilit damar të trupit ka një dobi më vete. Për
shembull, shpimi i damarit kryesor që kalon në anën e brendshme
të krahut (basilica) është i dobishëm kundra nxehtësisë së mëlçisë
dhe shpretkës, si edhe kundra lungave – që lidhen me gjakun – të
këtyre organeve. Ai është i dobishëm, po ashtu, kundra lungave
në mushkëri, plevitit dhe kundra shumicës së sëmundjeve të
venave që lidhen me gjakun, të cilat godasin pjesën nën gju e deri
lart në këllqe.
Sa i përket prerjes sipërfaqësore të venës mediane në dorë, lëshimi i
gjakut prej saj është i dobishëm në përgjithësi kundra ënjtjeve në të
gjitha pjesët e trupit, sidomos kur ato kanë lidhje me gjakun ose
kur përmbajnë gjak të prishur në përgjithësi.
Shpimi i damarit të krahut ndihmon kundra sëmundjeve të kokës
dhe të qafës, që janë pasojë e teprisë së gjakut ose e gjakut të
prishur. Ndërsa shpimi i damarit të qafës shërben për të luftuar
sëmundjet e shpretkës, ato të kafazit të kraharorit, astmën dhe
dhembjet ballore të kokës.
Thithja e gjakut me kupa në hapësirën mes dy shpatullave kuron
dhembjet e shpatullave dhe të qafës. Ndërsa kupat në dy damarët
e pasmë të qafës ndihmojnë shumë në shërimin e sëmundjeve të
kokës dhe të pjesëve të saj, si: fytyra, dhëmbët, sytë, veshët, hunda
apo fyti, nëse ato vijnë për shkak të gjakut të shumtë apo prej
gjakut të prishur, ose për të dyja shkaqet bashkë.
50
Enesi (Allahu qoftë i kënaqur me të!) ka thënë se: “Pejgamberi
(s.a.u.s.) ka bërë hixhame në hapësirën mes dy shpatullave dhe në
dy damarët e pasmë të qafës.” 1 Në dy Sahih-ët është hadithi po
prej Enesit se: “Pejgamberi (s.a.u.s.) bënte hixhame në tri vende: një
në hapësirën mes dy shpatullave dhe në dy venat e pasme të
qafës.” 2
Është një hadith i saktë, se “Pejgamberi (s.a.u.s.) bëri hixhame në
kokë gjatë kohës kur ishte muhrim (në haxh), për shkak të një
dhembjeje që ndiente në të.” 3
Në Sunen-in e Ibn Maxhes është rrëfimi nga Aliu (r.a.), se “ishte
meleku Xhibril ai që udhëzoi të Dërguarin e Allahut (s.a.u.s.) për
hixhame-n në hapësirën mes dy shpatullave dhe në dy damarët e
qafës.” 4
Ebu Daudi sjell hadithin nga Xhabiri, i cili ka thënë se Pejgamberi
(s.a.u.s.) ka bërë hixhame-n te këllqet, për shkak të një debulese që
po kalonte.